تاریخ انتشار : سه شنبه ,۱۸ شهریور , ۱۳۹۹
راساس آمار سازمان بین‌المللی کار، هر ثانیه ۸ اتفاقات در سراسر جهان روی می‌دهد. در این صورت اگر قربانی هر حادثه را یک نفر حساب کنیم، باید ادعا کرد هرثانیه جان ۸ نفر از انسان‌ها با مخاطره روبرو می‌شود؛ این آمار بیانگر اهمیت و ضرورت وجود نهادهایی در حوزه ایمنی و بهداشت برای پیشگیری و رسیدگی به عواقب ناشی از بلایای طبیعی است.
به گزارش ایلنا، شروع فعالیت‌های رسمی در زمینه ایمنی و بهداشت کار در ایران، به ۱۳۲۵ و همزمان با تشکیل وزارت کار و امور اجتماعی برمی‌گردد.
همزمان با تدوین قانون کار
در واقع، فعالیت HSE در ایران همزمان با تدوین قانون کار آغاز شد. سال ۱۳۳۷ منشور فعالیت‌های حوزه HSE با اصطلاحات و اعمال چند تغییر عمده نسبت به طرح‌های نخستین در قالب قانون(اساسنامه) تنظیم شد و به تایید مجلس رسید. مطابق این قانون وظایف مربوط به ایمنی و بهداشت کار به اداره کل بازرسی کشور واگذار شد.
HSE اختصار جمله Health & Safety Executive است. Health به معنی سلامت، موکد این نکته است که یک مهندسی ایمنی و حفاظت محیط زیست موظف است از سلامت منابع انسانی زیرمجموعه‌اش حفاظت کند.
Safety به معنی ایمنی است. مهندس ایمنی و حفاظت زیست موظف است علاوه بر تامین سلامت نیروی انسانی، تدابیر لازم برای حفاظت کامل از دستگاه‌های صنعتی را هم بیاندیشد و به کار ببندد.
ENVIRONMENT به معنی سلامتی هم مبین این است که مهندس HSE موظف است از محیط زیست هم مقابل آلودگی‌های به ویژه صنعتی، محافظت کند.
تقسیم بندی کلی
HSE را می توان در حالت کلی به دو شاخه ی HSE – MS و Technical تقسیم بندی کرد. با پیشرفت علوم صنعتی و ورود ماشین آلات به زندگی مدرن بشری و سایه انداختن تجهیزات و دستگاه‌ها در فرآیندهای کاری و افزایش تعامل انسان‌ها با اجزای محیط های صنعتی، سازمانها با چالش های جدید و مستمری در رابطه با موضوعات سلامت، ایمنی و بهداشت مواجه شدند. مدیریت HSE برای حل این چالش‌ها و خاتمه دادن به تمامی دغدغه های جهان صنعتی مطرح شد. از این مدیریت یکپارچه به ” HSE: HSE Managment System ” یاد می‌شود.
ایمنی پیش از HSE
بدون شک، پیش از ظهور و گسترش مهندسی HSE در ایران، مجموعه‌هایی مانند آتش‌نشانی، اورژانس و حتی نیروهای مسلح کشور نقش پررنگی در کنترل حوادث و بلایای طبیعی و کاهش صدمات ناشی از پیامدهای آن داشتند و البته هنوز هم نقش غیرقابل انکاری در این مقوله دارند.
برای نمونه با نگاهی به تاریخچه سازمان‌های آتش نشانی کشور، متوجه میشویم یکی از عوامل بسیار موثر در تأسیس اینگونه سازمانها در دنیا و به تبع آن در کشورمان، پیشرفت‌های تکنولوژیک و صنعتی در قرن گذشته و مکانیزه شدن حیات بشر امروز است. اگرچه این پیشرفت‌ها برای مناسب سازی حیات بشر سبب رفاه و آسایش انسان شد امّا به تبع آن حوادث و خطرات روز افزونی نیز انسان هزاره سوم را تهدید می‌کند.
۱۵۱ سال پیش و هنگامی که تبریز به تصرف قشون اشغالگر روسیه درآمد. روس‌ها برای تامین منافع اقتصادی، سیاسی نیروهای وابسته به خود، نخستین واحد آتش نشانی تاریخ ایران را در تبریز ایجاد کردند.
دومین و سومین واحدهای آتش نشانی رسمی ایران هم در جنوب کشور و در مسجد سلیمان و آبادان برای حفظ تأسیسات ایجاد شده در پالایشگاه‌‌های این دو شهر بود.
با توجه به ایجاد زیر ساخت‌ها ی اقتصادی در اقصی نقاط کشور، تاسیس واحدهای آتش‌نشانی در مناطق مختلف کشور آغاز شد که از مهم‌ترین این تاسیسات می‌توان به احداث واحدهای آتش نشانی(اطفائیه) در «بلدیه» آنروز نام برد که در قطب‌های اقتصادی و صنعتی وقت کشور ایجاد شدند.
برای نمونه احداث پایگاه‌هایی در تهران، قزوین، اهواز، بندر انزلی، رشت، مشهد، زنجان، اصفهان و شیراز، حدفاصل سال‌های ۱۳۰۳ تا ۱۳۲۹ اشاره کرد.
