مهندسین مشاور پیشگامان بهبود کیفیت توس

جایگاه کیفیت در تولید ملی کجاست؟

 مراسم بزرگداشت روز ملی کیفیت دیروز در تهران با اظهار گلایه مسئولان اقتصادی از وضع کیفیت تولیدات ملی و به ویژه خودروهای داخلی روبرو شد.

معاون اجرایی رئیس جمهوری، رئیس سازمان ملی استاندارد و رئیس انجمن مدیریت کیفیت دراین مراسم هرکدام به نوعی از وضع کیفیت تولیدات داخلی و کم توجهی تولیدکنندگان به حقوق مصرف کنندگان گلایه کردند.

کیفیت به عنوان نخستین ویژگی ضروری هر نوع کالا یا خدمت جزو حقوق بدیهی مصرف کنندگان است، اما بدون تعارف باید گفت در کشورما اغلب تولیدکنندگان داخلی نسبت به این ویژگی مهم و رعایت آن در محصولات تولیدی خود بی تفاوت هستند . تدوین دهها مقررات ملی و وجود دستگاههای نظارتی عریض و طویلی نظیر سازمان ملی استانداردیا سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان هم تاکنون ضامن رعایت کیفیت درتولیدات داخلی نبوده است.

همه ما درسال های گذشته به وفور اخبار خسارات ناشی از مصرف تولیدات بی کیفیت داخلی را شنیده ایم. از دهها مورد انفجار خودروهای دوگانه سوز و تصادفات بی شمار پر تیراژترین خودرو داخلی گرفته تا لبنیات آمیخته به آب ژاول و محصولات کشاورزی آلوده به سموم کشاورزی یا نان هایی که همچنان در طبخ آنها از جوش شیرین استفاده می شود.

دامنه نادیده گرفتن موضوع کیفیت در تولید ملی ما بقدری گسترده است که نمی توان آن را محدود به چند قلم کالا کرد. بدتر آنکه کالاهایی معمولا بدون رعایت ضوابط کیفی وارد بازار مصرف می شوند که تولید آنها از بالاترین میزان حمایت دولت برخوردار است و همین حمایت غیرمنطقی و یکجانبه از تولیدکنندگان باعث ایجاد فضای انحصاری در بازار شده که تماماً به ضرر مصرف کننده است. این بهانه تکراری مسئولان که حمایت از تولید داخلی برای حفظ و ارتقای اشتغال ملی یک ضرورت است، در سال های گذشته همواره گلایه از کیفیت کالاهای داخلی را بی اثر کرده و مانع از تدوین قوانین محکم برای حمایت از مصرف کننده شده است.
گویا پسوند« ملی» در نظام اقتصادی ما فقط برای تولید و اشتغال، حمایت دولت را به همراه دارد و مصرف کنندگان جزو این ملت نیستند که باید از حمایت قوه مجریه محروم باشند.

اتفاقا رعایت کیفیت، ضامن استحکام بازار فروش و رونق تولید است که اغلب مدافعان تولید داخلی ازآن غافلند. مسئولان اقتصادی اگر واقعا دغدغه حمایت از تولید و اشتغال ملی را دارند، باید مانع از عرضه محصولات بی کیفیت در بازار داخلی شوند تا ذائقه مصرف کنندگان به خرید محصولات وطنی تحریک شود و تقاضای مصرف کالای داخلی بالا رود.

یک نکته دیگر اینکه رسیدن به سطح مطلوبی از کیفیت در تولید یک کالا الزاما وابسته به افزایش هزینه تولید و بالا بردن قیمت آن در بازار نیست. مصرف کنندگان داخلی تاکنون بارها تاوان گران شدن محصولات داخلی رابه بهانه ارتقای کیفیت آن پرداخته اند، ولی هربار پس از مدتی کوتاه، کیفیت محصول گران شده دوباره به وضع سابق بازگشته و سر خریدان کلاه رفته است. نمونه بارز این ادعا قضیه بهبود کیفیت نان در سال های گذشته است که هر بار قیمت نان گران شد، ولی هیچ وقت نانی که لایق مصرف کننده ایرانی است، پخته نشد.

به هر صورت، مادامی که جایگاه تولیدکنندگان در نگاه مسئولان اقتصادی کشور دارای اولویت نسبت به مصرف کنندگان است، نباید به رعایت کیفیت در تولید ملی دل بست. هر گاه احترام به مصرف کننده در تمامی قوانین و ضوابط اقتصادی ما حاکم شد، بدون هیچ راهکار حمایتی ، کیفیت تولید ملی ارتقا می یابد. کشورهایی که در کیفیت تولید سرآمد جهان هستند، هرگز از صنایع خود حمایت کورکورانه و غیر منطقی نمی کنند. آنها فقط به این باور رسیده اند که مردم کشورشان لایق مصرف بهترین ها هستند و کالای بی کیفیت در شان مردم آنها نیست. در سایه چنین احترام ملی به مصرف کنندگان، هیچ تولید کننده ای به خود جرات عرضه محصول بی کیفیت در بازار را نمی دهد.